Onderzoekers hebben een verontrustende ontdekking gedaan in Brazilië: vampiervleermuizen blijken zich niet enkel te voeden met het bloed van vogels, maar ook met mensenbloed. Dat baart wetenschappers zorgen, want deze dieren kunnen gevaarlijke ziektes overbrengen op de mens.
Wetenschappers van de universiteit van Pernambuco in de Braziliaanse stad Recife bestudeerden 70 uitwerpselstalen van een zwerm ruigpootvampieren. Dat is een van de drie soorten vampiervleermuizen die in Zuid- en Midden-Amerika leven. Dit onderzoek spitste zich toe op een groep vleermuizen in het nationaal park Catimbau in het noordoosten van Brazilië. De ruigpootvampier trekt 's nachts op jacht, en voedt zich met het bloed van grote vogels. Met zijn scherpe hoektanden bijt hij eerst een stukje huid weg, waarna hij het bloed oplikt. Een maaltijd bestaat uit niet meer dan een lepeltje bloed van één dier. Maar drie van de vijftien uitwerpselstalen waaruit DNA gehaald kon worden, bleken sporen van mensenbloed te bevatten, zo rapporteren de onderzoekers in het wetenschappelijke blad Acta Chiropterologica. Verrassend, omdat deze soort niet aangepast is om zich te voeden met het bloed van zoogdieren. Dat is dikker en eiwitrijker dan vogelbloed, dat vooral uit vet bestaat. Eerdere experimenten toonden aan dat de meeste vleermuizen er zelfs voor kozen te vasten wanneer ze alleen varkens- en geitenbloed ter beschikking hadden, soms met de dood tot gevolg. Leefgebied verandertMaar de dominante aanwezigheid van de mens dwingt de soort mogelijk om zijn menu uit te breiden. In het nationaal park wonen verschillende families, en de gebruikelijke prooien van de ruigpootvampier - zoals goeans en hoenders - slinken in aantal door ontbossing en jacht. In de meeste stalen werden overigens ook sporen van kippenbloed gevonden. In veel boerderijen in de omgeving worden kippen gehouden. De onderzoekers vermoeden dus dat de vleermuizen zich aanpassen aan hun omgeving en gebruik maken van de nieuwe voedselbronnen. Eerder werd ook al vastgesteld dat de gewone vampiervleermuis, een verwante soort, zich begon te voeden met het bloed van wilde zwijnen.
Bedreiging
Die nieuwe eetgewoonten vormen wel een bedreiging voor de volksgezondheid. De vampiervleermuis kan gevaarlijke ziektes overdragen op de mens, zoals hondsdolheid of het hantavirus, dat bij mensen een ademhalingsstoornis kan veroorzaken die mogelijk fataal is. Voorlopig is het nog niet duidelijk hoe de vleermuis bij de mens kan toeslaan. De onderzoekers vermoeden dat ze 's nachts slaapkamers binnendringen via vensters of gaten in het dak, of dat ze mensen aanvallen die overdag in hun tuin een dutje doen. Verder onderzoek in de omgeving moet daar duidelijkheid over brengen.
foto: Een vampiervleermuis. ©Wikimedia Commons