Europese vogels trekken steeds verder noordwaarts

    De European Breeding Bird Atlas is een opmerkelijk werk dat de leefgebieden van alle Europese broedvogels in kaart brengt en waarvan de tweede editie deze week is verschenen. De atlas is een van de grootste projecten van burgerwetenschap ter wereld: meer dan 120.000 vrijwillige vogelspotters hebben 5 jaar lang de vogels in een gebied van 11 miljoen vierkante kilometer in kaart gebracht. 

    Uit de tellingen van de vrijwilligers blijken ook grote veranderingen sinds de vorige uitgave van de atlas in de jaren 90: de vogelsoorten leven nu gemiddeld 28 kilometer noordelijker dan zo'n 30 jaar geleden. Sommige soorten die afkomstig zijn uit het gebied rond de Middellandse Zee, zoals de bijeneter (zie foto) en de kleine zilverreiger, zijn nu helemaal tot in de Benelux (België-Nederland-Luxemburg) te vinden. Iets meer dan een derde van de soorten heeft zijn broedgebied uitgebreid in de voorbije dertig jaar. Van een kwart van de soorten kromp het broedgebied dan weer. 

    Regio's in het noorden van Europa hebben aan vogelsoorten gewonnen, terwijl de gebieden in het zuiden er verloren hebben, zei Sergi Herrando van het Catalaans Ornithologisch Instituut. Die verliezen zijn groter bij vogelsoorten die leven in en rond landbouwgrond en grasland, vooral in het Middellandse Zeegebied en in West- en Midden-Europa. De ortolaan is een van de vogelsoorten die het moeten hebben van kleinschalige landbouw met houtwallen, terwijl de grote trap open graslanden verkiest. Beide soorten zien door de toename van de landbouw en de opsplitsing van het landschap hun leefgebied sterk verkleiner. Het laten verwilderen van landbouwgrond zodat er opnieuw bomen gaan groeien, heeft dan weer meer leefgebied opgeleverd voor soorten als de zwarte specht. 

    De klimaatverandering en de invloed van de landbouw spelen een belangrijke rol bij de vastgestelde veranderingen. “Veel bedreigde soorten zagen hun broedgebied krimpen, maar er zijn ook positieve verhalen, die tonen dat natuurbescherming werkt”, zei Petr Voříšek van de Tsjechische Ornithologische Vereniging. In de voorbije dertig jaar is er immers ook meer bescherming gekomen voor bepaalde soorten en leefgebieden, waardoor sommige vogelsoorten hun leefgebied hebben kunnen uitbreiden. Soorten die beschermd worden door internationale wetgeving, zoals de zeearend, hebben hun leefgebied uitgebreid in Europa. Ook watervogels zijn erop vooruitgegaan in gebieden waar belangrijke leefgebieden, zoals waterrijke gebieden, beschermd werden.

    Bron: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/12/06/europese-vogels-trekken-steeds-verder-noordwaarts/

    ©2024 Natuur en Wetenchap vzw All Rights Reserved.